Inauguro hoxe unha serie de posts sobre a esquerda inglesa cos que intentarei facer unha radiografía dos diferentes movementos e organizacións cos que me fun atopando nestes case catro meses que levo na illa. Non pretendo facer unha análise histórica, nin unha listaxe de siglas, tan só quero compartir os pareceres que vou tendo das diferentes expresións da esquerda neste país.
Na entrada de hoxe voume centrar nas forzas políticas representadas na Cámara dos Comúns, órgano lexislativo que rexe en todo o Reino Unido. O primeiro que me chamou a atención ao mirar a súa composición é a escaseza de organizacións de esquerda alternativa, especialmente desde que Respect perdeu o seu parlamentario (aquí chámaselles MP) nas pasadas eleccións. Pero primeiro botémoslle un ollo á composición da Cámara:
Dos partidos enriba representados podemos considerar de centro-esquerda ou esquerda os seguintes: Labour Party, Scottish National Party, Sinn Féin, Plaid Cymru, Social Democratic Labour Party, e Green Party of England and Wales. Se desta lista quitamos ás formacións nacionalistas (non vou falar delas nesta serie porque ao vivir en Inglaterra non teño demasiada información) tan só nos quedan os laboristas e mailos verdes. Destes dous partidos, o único que podemos considerar que presenta un proxecto de esquerda realmente transformadora é o Green Party, xa que o Labour fai parte desa socialdemocracia que asumiu ao cen por cen a axenda neoliberal. Daquela por que falar do laborismo nun artigo sobre a esquerda? Pois porque tanto dentro do seu grupo parlamentario como no seo da organización existe unha corrente, non maioritaria mais si significativa, que mantén un posicionamento realmente progresista e transformador. Non afondo máis nisto xa que quero dedicarlle unha entrada enteira a esta ala radical do Labour Party.
Mais por que non hai en Inglaterra unha forza política de esquerda alternativa cunha representación electoral digna? Na miña opinión hai dúas grandes razóns. A primeira ten un carácter histórico, e é a falla dun proxecto político de tradición comunista. No Reino Unido, o Communist Party of Great Britain sempre foi unha organización moi marxinal e tan dependente de Moscova que non sobreviviu á caída da URSS. Noutros países europeos os vellos Partidos Comunistas aínda xogan a día de hoxe un papel relevante na esquerda alternativa. Aí temos o PCP en Portugal, o KKE en Grecia, Die Linke en Alemaña ou Izquierda Unida no Estado Español. Son forzas minoritarias pero cunha tradición o suficientemente arraigada como para teren unha representación estábel. O segundo motivo desta falla de proxectos políticos tranformadores é a lei electoral do Reino Unido. Para elixir a cada un dos 650 Membros do Parlamento divídese ao electorado en distritos, de xeito que cada un deles achegue tan só un representante á Cámara dos Comúns. Esta norma, que só permite ao candidato máis votado converterse en MP, favorece aos dous grandes partidos estatais e fai moi difícil a entrada de forzas políticas alternativas.
A primeira aproximación á esquerda inglesa é desalentadora, mais en vindeiras entregas desta serie iremos vendo que, malia todo, tamén ten aspectos moi positivos e interesantes. Iso si, haberá que ir a buscalos a fóra do parlamento.
8 comentarios:
O post é positivo, sobre todo por divulgar e ofrecer unha aproximación sintética ao flanco institucional da realidade política do Reino Unido (coma en todas partes a polític anon se reduce ás institución).
Mais coido que incorres nalgunhas xeneralización ou simplificacións que poden resultar confusas.
De entrada non parece acertado, máxime neste marco, un agrupamento tan amplo de espectros ideolóxicos que vaia desde o social-liberalismo do Laborismo (que ti cualificas de centro-esquerda, e que en todo caso pasa por centrismo reformista como máximo) até alternativas de "esquerda".
Ademais se se trata de segmentar en base ao eixo ideolóxico esquerda-dereita non sei porque exclúes deste as organizacións nacionalistas, xa que inda sendoo teñen tamén posicións avaliábeis nese senso.
E por último colocar no mesmo espazo partidos comunistas como o PCP ou o KKE ao lado de forzas eurocomunistas (socialdemocracia avanzada/transformadora) como o Die Linke ou a IU do PCE, é tanto como meter no mesmo saco ao BNG e ao Bloc Nacionalista Valencià ou a Andecha Astur. Ao marxe de que a súa "minoría" electoral é ben diferente segundo cada país, e dentro del, segundo a dimensión electoral que se escolla (sinalar p.ex. a fortaleza do PCP no ámbito municipal).
Ben, antes de nada moitas grazas por te interesares pola entrada e por formular estas apreciacións que me parecen moi interesantes. A continuación vou intentar explicarme un pouco mellor, porque penso que houbo certos malos ententidos.
1º. Cando viñen para o Reino Unido tiña unha visión terribelmente negativa do laborismo inglés. A políticas que implementaron nos máis de 10 anos de blairismo non se diferenciaban máis que en pequenos matices das que faría un goberno Tory. Agora ben, unha vez que me comecei a introducir nos diferentes movementos de esquerda, e puiden irme achegando á realidade política do país, comprobei unha cousa. O Partido Laborista non é comparábel ao PSOE. Non é unha organización disciplinada con liña única. No seu seo conviven correntes radicalmente diferentes que manteñen posicionamentos políticos propios, mesmo no parlamento. Por iso quixen falar nesta entrada do laborismo, porque aínda que a súa liña oficial sexa social-liberal ou de centro-reformista, existe no seu seo unha esquerda moi coherente que sen ir máis lonxe, encabezou os movementos sociais anti-guerra ou que encabeza as actuais organizacións anti-recortes. Empreguei a terminoloxía centro-esquerda porque se falaba de social-liberalismo tería que referirme tamén aos Lib-Dem (cousa que non quería facer neste post) e porque centro-esquerda é un termo moi utilizado na prensa inglesa para referirse ao Labour.
2º. Exclúo as organizacións nacionalistas porque estou a analizar a esquerda inglesa, non a do Reino Unido. Facer unha aproximación á esquerda soberanista doutros países requeriría un post a parte porque teñen parlamentos propios e lei electoral diferente. Pola contra, Inglaterra réxese directamente polas Cámaras do Reino Unido.
3º. Se volves ler o post, verás que refiro a organizacións de TRADICIÓN comunista. Non necesariamente comunistas no presente. Até a caída da URSS, os PCs europeos eran organizacións con bastante forza en torno ás que se agrupaba a esquerda transformadora de cada lugar. Tralo colapso do socialismo real, algunhas conservaron parte da súa base e permitiulles manter o proxecto político ou ben ilo mudando paseniño cara outros derroteiros. Todas as organizacións que citei proveñen desta tradición dos Partidos Comunistas europeos, aínda que non todas seguiron a mesma evolución. Mais o feito de que poidan seguir mantendo representación institucional (aínda que a niveis diferentes) débese en parte a esa base histórica da que sempre careceu o CPGB.
Xa van quedando menos puntos.
1º. Efectivamente, a súa acción de goberno seguiu unha axenda neoliberal e isto seguía liña oficial do partido. Agora ben, nesta entrada non estaba a falar da acción de goberno, senón da parlamentar. E aí si que hai diferenzas! De feito, esta ala esquerda conforma un subgrupo dentro do Grupo Parlamentar Laborista que se chama Socialist Campaign Group e que en moitas ocasións foi opositor ás políticas neoliberais dos seus compañeiros de organización.
2º. En Die Linke, creo lembrar, tamén conflúe o herdeiro do SED.
Vou retrucar en base ao mesmo esquema de apartados ca ti:
1º A estrutura de partidos no modelo bipartidista anglosaxón, caso aplicábel tamén aos EUA, é efectivamente moito máis sutil e feble que nas poliarquías pluripartidarias do resto de Europa. O Labour Party ao igual que o seu partido espello nos EUA, o Partido Demócrata, son máis franquiciados electorais que partidos. Con todo, sen entrar a valora -por falta de datos e contacto- a existencia de sensibilidades realmente progresistas no seo do partido laborista, iso non define a liña política do propio partido, que é a que aplican na súa acción de goberno. Do mesmo xeito que o feito de que exista unha corrente filo-altermundista no Bloque non fai do BNG unha organización altermundista.
2º De acordo, clarexado.
3º O da tradición colaría como argumento, de non teres incluído na relación o Die Linke, que como saberás -iso agardo- foi constituído en 2007 (polo tanto non existía antes da queda da URSS) como unhas excisión do social-liberal SPD. O Partido Comunista de Alemaña é o DKP.
Gosto de debater contigo xD
Antes cargueime accidentalmente o comentario anterior, por iso volvin postalo.
No 2º punto do teu último comentario tes razón, pois fixen unha imprecisión ao falar de que o Die Linke era resultado dunha excisión, cando en realidade foi unha converxencia entre os excisionados pola esquerda do SPD e máis o antigo Partido Socialista Unificado da RDA.
Con todo, mesmo na etapa soviética os 4 partidos que citaches non tiveron comportamentos homoxéneos. O PCE e o PSU da RDA nunca foron especialmente pro-soviéticos a diferencia do PCP ou o KKE.
Unha cousa é que non tiveran comportamentos homoxéneos e outra que a súa tradición e orixe sexa similar, que ao que me refería no post.
1. Ola, Xan, discrepo cando sitúas os LibDem (e Alliance) fóra da lista de partidos de centroesquerda.
2. Vou votar que si á reforma electoral (se podo), pero se houbese unha "esquerda alternativa" forte podería estar no Parlamento. De feito, aí hai máis coloriñas que no Parlamento español (e sen dúbida que no galego).
3. Creo que metodoloxicamente deberías comezar por definir que é esquerda alternativa. Non vaia ser que con 'alternativa' queiras dicir minoritaria, e aí teñamos unha carioca que traba na cola.
Postar um comentário